We creëren vaak een bepaald beeld van een ander persoon in onze omgeving, maar hebben daarentegen ook vaak een beeld van onszelf als persoon.
En waarschijnlijk ben je op deze pagina terecht gekomen omdat je zocht naar informatie over het hebben van een negatief zelfbeeld.
Ik kan je vertellen dat je op de juiste pagina bent belandt en dat je niet de enige bent of iemand kent met een negatief zelfbeeld. Sterker nog, dit komt vaker voor dan dat je denkt. En dat komt omdat mensen vaak niet toegeven dat ze een negatief zelfbeeld hebben.
Een negatief zelfbeeld kan een behoorlijke belemmering zijn op het gebied van je werk, je sociale contacten maar ook in relaties.
Je denkt van je jezelf dat je niks kunt, misschien dom bent en onder doet ten opzichte van anderen in je omgeving.
Maar in dit artikel wil ik je wat meer vertellen over wat een negatief zelfbeeld nu precies is, wat de oorzaken hiervan zijn en tot slot hoe je hiermee om kunt gaan of het negatief zelfbeeld zelfs kunt laten verdwijnen.
Lees dus snel verder!
Inhoud
Wat is een negatief zelfbeeld?
Mensen hebben een beeld van elkaar. Zo kunnen we iemand saai, intelligent, lief of bijvoorbeeld dom vinden. Vaak gaat dit gepaard met het beoordelen van hoe wij vinden dat iemand is als persoon, terwijl we er vaak later achter komen dat dat niet altijd zo is.
Een beeld hebben van een persoon is niet verkeerd, maar oordeel niet te snel!
Naast een beeld van iemand anders, is er ook nog het zogenaamde zelfbeeld. En het woord zegt het eigenlijk al: Een beeld van jezelf als persoon.
Hoe we zijn, wat we kunnen, hoe we onszelf er uit vinden zien, etc.
Een negatief zelfbeeld betekend dat je jezelf negatief beoordeeld en dit kan op verschillende manieren zijn. Je kunt een negatief beeld hebben ten opzichte van je uiterlijk maar ook over bijvoorbeeld je kwaliteiten en je innerlijk.
Een negatief zelfbeeld wordt ook wel minderwaardigheidscomplex genoemd.
Een aantal voorbeelden van een negatief zelfbeeld op het gebied van je uiterlijk:
- Je vindt dat je te dik of te dun bent
- Je vindt jezelf niet mooi genoeg
En op het gebied van je kwaliteiten en je innerlijk:
- Je vindt jezelf dom omdat je geen hoge cijfers op school haalt (kwaliteiten)
- Je vind je zelf saai (innerlijk)
Het negatief zelfbeeld realistisch of niet?
Is het negatief zelfbeeld dat je hebt realistisch of niet?
Bij iemand die aan ondergewicht lijdt en zichzelf te dun vind is het negatief zelfbeeld realistisch. Maar iemand die zichzelf dik vind en een normaal en gezond gewicht heeft is dit niet echt realistisch. Toch kan diegene in de laatste situatie een negatief zelfbeeld hebben en zich daardoor onzeker voelen.
Wat vaak resulteert in het krijgen van een eetstoornis.
Hij of zij kan zich dan alsnog te dik voelen, maar realistisch is het niet. Het probleem ligt hier dan ook niet zozeer bij het veranderen van het zelfbeeld, maar meer op zijn of haar gedrag.
Een onrealistisch zelfbeeld komt ook niet zomaar uit de lucht vallen en heeft waarschijnlijk ook een bepaalde oorzaak.
Oorzaken van een negatief zelfbeeld
Het hebben van een negatief zelfbeeld heeft altijd één of meerdere oorzaken.
Niemand krijgt zomaar uit het niets een negatief zelfbeeld. Dit gaat altijd gepaard met een oorzaak of meerdere oorzaken, hoewel er niet altijd een specifieke oorzaak aan te wijzen is, wordt een zelfbeeld opgebouwd vanaf de geboorte. Dus ook een negatief zelfbeeld.
Hierbij kun je denken aan onzeker zijn, geen zelfvertrouwen hebben, heel emotioneel zijn, bepaalde angsten hebben waaronder faalangst, etc.
Zo kan het zijn dat je faalangst hebt omdat je iets uit het verleden emotioneel nog niet verwerkt hebt waardoor je altijd negatief op jezelf neer kijkt en niet durft te presteren omdat je bang bent om eventueel te falen.
Hierbij wil ik even aan toevoegen dat falen totaal niet erg is. Dat hoort nou eenmaal bij het leven en daar leren en groeien we van:
Vallen >> opstaan >> leren van deze ervaring >> groeien als persoon.
Een voorbeeld hiervan kan zijn dat je door je ouders nooit echt gemotiveerd bent om door te leren omdat ze zeiden dat je het niet aan zou kunnen. En juist motivatie op jongere leeftijd is erg belangrijk.
Ook het vergelijken van je zelfbeeld vergelijken met die van een ander. Zo willen bijvoorbeeld veel meisjes er mooi, aantrekkelijk en slank uitzien omdat ze dit op tv zien en denken dat je er zo uit moeten zien omdat je er ander niet ‘bij hoort’ en dat het ook van je verwacht wordt dat je er zo uit ziet.
In dit geval is het belangrijk om in te gaan zien dat niemand perfect is. Ook niet die modellen die je op tv of op internet tegenkomt. Deze modellen zijn
Google voor de grap maar eens op ‘bekende acteurs zonder make up’. Je ziet ook vaak dat zij er heel anders uitzien als ze een tijdje niet in een film hoeven te spelen.
En al deze oorzaken zijn te herleiden naar iets wat je ooit of vaker hebt meegemaakt in je leven, zowel vroeger als kind als nu.
Als je dus bijvoorbeeld vroeger als kind altijd maar op de tweede plaats stond, dan voel je je nu waarschijnlijk ook minder belangrijk (negatief zelfbeeld). Met als gevolg dat je je altijd maar op de achtergrond begeeft en niet snel van je zal laten horen.
Een negatief zelfbeeld wordt dus gevormd in je hele leven, wat begint bij de geboorte.
De gevolgen van een negatief zelfbeeld
Een oorzaak heeft altijd een gevolg, en zo ook de oorzaken van een negatief zelfbeeld. Een aantal gevolgen die zich voor kunnen doen zijn:
- Jezelf terugtrekken of altijd op de achtergrond begeven
- Niet voor jezelf op durven komen
- Geen dingen durven ondernemen
- Neerslachtig gedrag vertonen en nergens zin in hebben
Daarnaast zijn er ook nog psychische gevolgen van het hebben van een negatief zelfbeeld. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:
- Depressie
- Persoonlijkheidsstoornissen
- Eetstoornissen
En dit helpt allemaal niet bij het krijgen van bijvoorbeeld een sterk zelfvertrouwen.
En dit is vaak jammer, maar je denkt nu eenmaal dat het beter zo is omdat je anders bijvoorbeeld weer afgewezen wordt of uitgelachen wordt.
Vandaar dat mensen met een negatief zelfbeeld ook vaker ja zeggen, maar minder vaak echt NEE durven te zeggen. Ze spreken zichzelf hierin vaak tegen waardoor ze vaak ook niet goed in hun vel voelen zitten.
Wat je kunt doen aan een negatief zelfbeeld in 3 stappen
Voor het veranderen van je negatief zelfbeeld naar een positiever zelfbeeld bestaat geen kant en klaren oplossing en verander je dus ook niet zomaar.
Voor een groot gedeelte zit dit ook in de genen. Maar niet getreurd, er is altijd een manier om je zelfbeeld wat positiever te maken of zelfs 180 graden om te draaien, van volledig negatief naar volledig positief.
Dit is vaak een proces waar maanden tot jaren overheen kan gaan alvorens het zelfbeeld weer wat positief is.
Maar alvorens je iets aan je negatief zelfbeeld kunt doen, is het belangrijk dat je ook erkent dat je een probleem hebt en dat alleen jij dit ook op kunt lossen. Bij het hebben van een negatief zelfbeeld en hier iets aan willen doen, helpt het niet om constant maar de schuld hiervan bij een ander neer te leggen.
Het klinkt misschien heel hard, maar je bent uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor of je hier iets aan gaat doen of niet. Wat natuurlijk niet wegneemt dat je het volledig alleen moet doen. Praat hier dus ook over met mensen dicht om je heen en je zult van een van hen vast de nodige steun krijgen.
Het eerste wat je je af zou moeten vragen is: Is mijn negatief zelfbeeld wel realistisch en is het ook echt het zelfbeeld wat ik moet veranderen?
Als de antwoord op de vraag hierop ‘ja’ is, dan kun je jezelf gaan afvragen waar dit negatief zelfbeeld vandaan komt, of wel wat de oorzaak hiervan is.
Hiervoor zou je voor de spiegel moeten gaan staan en jezelf af moeten vragen: ‘Waar ben ik niet tevreden over?’. En hiermee bedoel ik zowel qua uiterlijk als qua innerlijk.
Deze dingen kun je voor jezelf opschrijven om een beeld te schetsen van waar jij als persoon niet happy mee bent.
Vervolgens ga je deze dingen opsplitsen in de dingen die je wel en niet kunt veranderen aan jezelf. De dingen die je ‘wel’ kunt veranderen aan jezelf moeten tevens ook dingen zijn die je ook ‘wil’ veranderen. Houd er rekening mee dat ze ook realistisch zijn.
Stap #1 Zelfacceptatie
De eerste stap is dat je jezelf leert te accepteren zoals je bent. Met name als het gaat over dingen die je niet aan je zelf kunt veranderen is het belangrijk dat je toch accepteert dat je zo bent of er uit ziet.
Dit kan een erg moeilijke fase zijn en het kan ook erg veel van je vragen, maar dit is wel een belangrijke stap een gelukkiger leven waarbij je voldoende zelfvertrouwen kunt krijgen.
Tip: Naast zelfacceptatie is het ook belangrijk dat je je omringt met mensen die je WEL accepteren zoals je bent. Deze mensen maken het je namelijk onbewust gemakkelijker om jezelf te kunnen accepteren.
Stap #2 Inzien wat je bent en kunt
Nadat je jezelf geaccepteerd hebt is het belangrijk om in te gaan zien wat je kunt en dat je trots mag wezen op hoe je bent, of wel de zelfwaardering.
Vaak denken we aan de negatieve kanten van onszelf als persoon en zien we de positieve dingen over het hoofd. En het is juist belangrijk om juist deze positieve dingen in jezelf in te zien.
Dit kunnen karaktereigenschappen zijn als:
- Zorgzaam
- Verantwoordelijk
- Doorzettend
Maar ook dingen waar we goed in zijn speelt mee bij de zelfwaardering. Zo kun je bijvoorbeeld goed zijn in een vreemde taal of uitblinken in bepaalde sport die je beoefent.
Stap #3 Zelfvertrouwen
Stap 3 is eigenlijk het eindresultaat van stap 1 en 2.
Nadat je jezelf geaccepteerd hebt zoals je bent en dat je jezelf ook waardevol vind, kun je pas een goede dosis zelfvertrouwen krijgen. En dit zelfvertrouwen is weer nodig om een vertrouwensband op te kunnen bouwen met een ander, in bijvoorbeeld een relatie.
Daarnaast zal een goede dosis zelfvertrouwen het leven een stuk gemakkelijker maken. Dit omdat je je zelf geaccepteerd hebt zoals je bent en jezelf weet te waarderen.
En zoals ik al eerder zei is dit een proces wat maanden tot jaren kan duren voordat je je negatief zelfbeeld om hebt kunnen zetten in een flinke dosis zelfvertrouwen. Maar dat is voor iedereen weer anders en afhankelijk van verschillende factoren:
- Je omgeving
- Professionele hulp of niet
- Je leeftijd
Ik hoop dat je wat aan mijn artikel gehad hebt en mocht jij zelf ook ervaringen hebben op het gebied van een negatief zelfbeeld of andere vragen of opmerkingen hebben, dan zou ik het leuk vinden als je hieronder even een reactie achter laat ;).
En… geloof in jezelf!